artykuł
przepis
galerię
film
Przyjęcie, kolacja, wieczór wigilijny, randka, spotkanie z przyjaciółmi, a może obiad z mężem z okazji rocznicy ślubu? Jest tyle okazji aby pięknie nakryć stół...
Poniżej przekazuję kilka podstawowych zasad jak rozkładać talerze, sztućce, kieliszki itp. Mam nadzieję, że komuś te rady się przydadzą.
1. Przygotowanie stołu
Stół przykrywamy obrusem tak, aby jego brzegi zwisały z każdej strony na dł. 20-30 cm. Obrus może być gładki lub we wzorki, zależy to od zastawy. Jeśli zastawa jest wzorzysta, obrus powinien być gładki, jeśli zastawa jest gładka, obrus może być z wzorami.
2. Rozkładanie talerzy
Talerze powinny być rozstawione mniej więcej w odległości 60 cm od siebie, tak aby gościom było wygodnie (niestety z doświadczenia wiem, że nie każdy ma tyle miejsca). Najpierw kładziemy duży, płaski talerz, który będzie służył gościowi przez cały czas przyjęcia. Powinien stać 1 cm od krawędzi stołu. Na nim kładziemy dekoracyjną serwetkę. Stawiamy na niej kolejne talerze z potrawami, wtedy tak nie brzęczą. Jeśli najpierw jest przystawka to na mniejszym talerzyku kładziemy płócienną serwetkę do rozłożenia na kolanach, jeśli zaś zaczynamy od zupy, to po prostu stawiamy talerz do zupy z serwetką. Po przekątnej od dużego talerza, z jego lewej strony, stawiamy mały talerzyk z pieczywem, masłem i małym nożykiem do smarowania. Pieczywo powinno stać już przed przyjściem gości.
3. Rozkładanie sztućców
Sztućce kładzie się zgodnie z kolejnością w jakiej będą używane, od zewnątrz w kierunku talerza, przy czym widelce leżą z lewej strony talerza, noże i łyżki z prawej. Noże układamy ostrzem w lewą stronę, a więc w kierunku talerza, a widelce i łyżki grzebietem w dół. Jeśli najpierw podajemy zupę, to pierwsza od zewnątrz leży łyżka, jeśli zupę w filiżankach to pierwsza leży łyżka deserowa (większa od łyżki do herbaty a mniejsza od łyżki do zupy). Sztućce do deseru kładziemy nad talerzem u góry. Jeżeli będziemy używać łyżeczki i widelczyka, to łyżeczka będzie leżała nad widelczykiem, przy czym jej rączka powinna być skierowana w prawo, a widelczyka w lewo. Płócienne serwetki powinny stanowić całość z obrusem. Można je położyć z lewej strony dużego talerza.
4. Ustawienie szkła
Dla każdego napoju przeznaczony jest inny rodzaj szkła. Kieliszki ustawia się po przekątnej od dużego talerza, z jego prawej strony, zgodnie z kolejnością w jakiej będą używane, zaczynając od zewnętrznej, prawej strony. Schłodzoną wodę mineralną w szklaneczce stawiamy oddzielnie. Jeżeli na początku będzie przystawka, to zazwyczaj podaje się wódkę na zaostrzenie apetytu, a wtedy kieliszek do wódki będzie pierwszy z prawej strony, następnie będzie stał kieliszek do białego wina a potem do czerwonego. Jeżeli będzie podawany szmpan lub wino deserowe, kieliszek do nich będzie stał ostatni. Jeżeli nie mamy dużo miejsca kieliszki możemy ustawić w dwóch rzędach. Nie stawiamy razem z innymi kieliszków do likieru i winiaku. Ustawiamy je dopiero po podaniu kawy.
5. Przybranie stołu
Na środku stołu możemy ustawić niskie kwiaty, tak aby gospodarzowi nie zasłaniały widoku na cały stół a gościom sąsiadów siedzących naprzeciwko. Kwiaty możemy porozkładać po jednym np. między półmiskami. Miłym akcenetem będą zapalone świece. Najlepiej wyglądają grube i wysokie, gdyż takie rzucają łagodne światło na stół i tworzą miły nastrój. Najlepiej używać świec lekko nadpalonych, na ogół nie kopcą. Świece pochłaniają dym tytoniowy.
Nie zapomnijmy o postawieniu na stole solniczki i pieprzniczki.
6. Podawanie dań
Powszechnie przyjęta kolejność podawania dań to:
- przystawka
- zupa (może być podana jako pierwsze danie bez przystawki)
- danie rybne
- danie mięsne
- sery
- deser
- kawa
Podawanie potraw zaczynamy od najstarszych gości a kończymy na sobie. Potrawy najlepiej podać na półmisku, aby każdy mógł wybrać to co mu odpowiada. Wszystkie dania oprócz dań podzielonych na porcję i zupy, podaje się z lewej strony gościa.
7. Kończymy jedzenie
Znakiem, że już skończyliśmy jedzenie, jest ułożenie noża i widelca równolegle do siebie, po skosie z prawej strony talerza. Czasem mówi się, że sztućce "wskazują godzinę piątą". Jeśli chcemy przerwać na chwilę jedzienie, nóż i widelec kładzieny "na krzyż" na talerzu w ten sposób, aby nóż był zwrócony ostrzem w lewą stronę,a widelec leżał nad nożem. To oznacza, że jeszcze nie skończyliśmy posiłku.
Znak zakończenia posiłku daje gospodyni. Powinna skończyć jedzenie ostatnia, sprawdzić czy wszyscy już zjedli, a następnie na znak zakończenia tej części przyjęcia złożyć serwetkę. Wtedy goście również odkładają swoje serwetki z lewej strony talerza.
Po zakończeniu jedzenia podaje się kawę, a do nie j zwykle likier, winiak i napoje bezalkoholowe, np. sok.
8. Wznoszenie toastów
Toastów nie wygłasza się przed zjedzeniem przystawki i zupy ani w czasie jedzenia. Najlepiej wznieść toat między posiłkami. Pierwszy toast wznosi gospodarz, wstaje i wita gości, następnie mogą wznieść toast pozostali goscie.
9. Przydatne rady
Gospodyni powinna pierwsza rozpocząć jedzenie i skończyć ostatnia.
Gospodyni podaje do stołu, a gospodarz nalewa alkohole i napoje, przy czym najpierw nalewa paniom, na końcu swojej żonie, a następnie panom.
Rozsadzając gości należy pamiętać, ąby nie sadzać obok siebie osób, które się nie lubią i starać się aby kobieta siedziała na przemian z mężczyzną.
Gospodarze siadają w takim miejscu, aby pełniąc swoje obowiązki nie przeszkadzali gościom.
Butelek z napojami nie należy stawiać na stole.
I na koniec W czym i jak podawać
- wódka- małe kieliszki;
- białe wino- kieliszki duże, na wysokiej nóżce, tak aby można było trzymać kieliszek za nóżkę, by nie ogrzewać wina i tym samym nie zmieniać jego smaku;
- czerwone wino - kieliszki niższe, o bardziej zaokrąglonym kształcie i dużym kielichu, na niezbyt wysokiej nóżce (kieliszek można trzymać dłonią, ponieważ ogrzewanie go ręką nie wpływa na smak wina, a nawet podnosi jego aromat)
- wina deserowe, coctaile, wina ziołowe - kieliszki średniej wielkości, szersze u góry
- likiery - małe kieliszki
- szampan, wina musujące - kieliszki szeroki, płytkie, na wysokiej nóżce lub wysokie i wąskie w kształcie tulipana;
- koniak i winiak - kieliszki średniej wielkości o baniastym kształcie i niskiej nóżce (aby możnabyło trunek ogrzewać dłonią, a przez to wydobyć jego aromat)
- woda mineralna, soki - szklanki małe;
- piwo, coctaile - szklanki duże, czasami o zwężonej podstawie
- kompot - podajemy w kompotierkach;
- chleb - podajemy go w koszyczku wyłożonym serwetką, pokrojony w kromki;
- zupa - np. barszcz, rosół podajemy w filiżankach z dwoma uszkami;
- dżem - podajemy w niewielkiej salaterce ze specjalną łyżeczką, którą nakładamy dżem na własny talerzyk.
Dobór win do potraw
- wina wytrawne, wódka - do przystawek;
- białe wino wytrawne - do ryb, dań z jajek, do serów chudych, białego mięsa (temp. 8-10 st.C)
- wódka, szampan - do kawioru (6-8 st.C);
- czerwone wino wytrawne - do potraw z grzybów, mięsa czerwonego, do serów tłustych (temp. pokojowa 16-18 st.C);
- szampan - do deserów, lub do wszystkich dań;
- miód pitny - do deserów (12-18 st.C);
- wina słodnie i półsłodkie - do deserów;
- koniak, winiak, likiery - do kawy (temp. pokojowa).
Wino nalewa się do 2/3 wysokości kieliszka, wódkę i likier prawie do pełna, koniak najwyżej do połowy kieliszka. Napoje również nalewamy najwyżej do połowy szklanki. Herbatę podajemy w dużych filiżankach a kawę w małych.
